Tijdens een lezing op het recruitment-event van het Deloitte NK Schaken heeft Prof. Han van der Maas een lezing gehouden over creativiteit, innovatie en expertise ontwikkeling. Hij heeft besloten om zijn gage a 500 euro ter beschikking te spelen voor de meest creatieve zet van het toernooi. IM Marcel Peek was het enige jurylid en heeft een heleboel suggesties mogen ontvangen.
Aan het einde van het toernooi kwam de jury met een top-5:
Kandidaat 1: Van Foreest-Ernst, ronde 1, zwart aan zet:
30… Dxe3!
Sipke was al even bezig om een mooie aanval op te bouwen tegen de koning van Jorden. Hij had al erg veel stukken betrokken bij de aanval, maar moest alleen nog toegang zien te krijgen tot de witte koning. Dat hij daar vervolgens zijn dame voor kan offeren met 30… Dxe3!! is natuurlijk wel heel erg fraai. Na 31. fxe3 fxe4+ 32. Pf3 Txf3 33. Ke1 Pg2 gaf Jorden op. Na 34. Kd2 Tf2 35. Kc1 Tbxc2 loopt wit mat, het alternatief met 35. De2 kost wit teveel materiaal.
Kandidaat 2: L’Ami-Van Wely, ronde 2, wit aan zet:
21. Dxf7+!
De stelling was al een tijdje erg prettig voor wit, maar na 20… Lg5 kon Erwin wel erg fraai toeslaan met 21. Dxf7+!!. Een dame-offer voor, op het oog, te weinig materiaal. Maar na 21… Lxf7 22. Pxf7 Dc7 is de batterij met loper en paard en de witte toren op f1 als ondersteuning zeer krachtig. Wit kan met 23. Pxg5 Kh8 24. Pf7 Kg8 25. Pxd6 Kh8 26. Pf7 Kg8 eerst alles ‘binnen handbereik’ van het bord slaan. Met 27. Td8 weet hij de zwarte stelling vervolgens volledig te ontregelen. Erwin ruilt alle zwart verdedigers af en houdt toren, loper en een gevaarlijke vrijpion over. Dit trio blijkt veel te sterk en Erwin kon langzaam zijn e-pion opspelen om de partij te winnen.
Kandidaat 3: Ernst-Burg, ronde 5, wit aan zet:
24. Pxf7!
Een paar zetten geleden is het centrum open komen te liggen en het lijkt erop dat zwart goede zaken heeft gedaan wegens de geïsoleerde d-pion. Twan had echter de kracht van wits volgende zet gemist: 24. Pxf7!! Het lijkt in eerste instantie dat wit te weinig stukken in de aanval heeft, maar na 24… Qc7 25. Pxh6! Gxh6 26. d5!! wordt duidelijk dat Sipke er meer dan genoeg stukken bij kan halen. De beide lopers op de diagonalen zijn te krachtig en niet veel later won Sipke de partij. Na 24… Kxf7 25. Dh5+ Kg8 26. Dg6 komt de witte dame gevaarlijk binnen en zal alsnog d4-d5 de doorslag geven.
Kandidaat 4: Burg-Bok, ronde 6, zwart aan zet:
15… Pgxe5!
Benjamin kreeg de aanval in zijn schoot geworpen nadat Twan iets hiervoor de h-lijn vrijwillig opende. In de complicaties weet Benjamin zijn hoofd koel te houden en beseft dat druk zetten op de witte koning belangrijker is dan materiaal. Met 15… Pgxe5!! offert hij een stuk om de diagonaal richting h2 te openen. Na 16. Lf4 Ld6 17. Dxe5 fxe5 18. Lg5 e4! opent hij de diagonaal definitief. De pion op h2 staat drie keer aangevallen en slechts door de koning verdedigd. De witte stukken zijn slechts figuranten en Benjamin won een paar zetten later.
Kandidaat 5: Ernst-Van Wely, ronde 7, wit aan zet:
35. Db6!
De enige zet in het rijtje die geen winst oplevert, maar wel een erg creatieve zet. Sipke probeert uit alle macht zijn vrijpionnen aan de overkant te krijgen, maar Loek heeft ze goed geblokkeerd. Met 35. Db6! weet Sipke de samenwerking van dame en loper te beëindigen. Na 35… Lxb6 26. cxb6 zou de d-pion niet meer te stoppen zijn. Loek heeft dat uiteraard gezien en speelt 35… Dxb6, waarna het eindspel alleen voor zwart nog winstkansen zal bieden.
Uitslag
Het zal u wellicht al opgevallen zijn dat de naam van Sipke Ernst driemaal voorkomt in de top 5. Om die reden kan de jury niet meer om Sipke heen en krijgt hij de creativiteitsprijs.
Vervolgens liet de jury (Marcel dus) Han van der Maas zelf kiezen welke van de drie zetten de uiteindelijke winnaar werd.
“Als romanticus” koos Han voor Sipke’s 30… Dxe3 in zijn partij tegen Jorden van Foreest uit de eerste ronde. Dik verdiend voor de speler die het toernooi heel veel kleur heeft gegeven met zijn strijdlust en interessante partijen.
Alleen de toernooidirecteur was een tikje teleurgesteld. Hij had liever gezien dat een geforceerde dameruil (kandidaat 5) tot creatiefste zet was uitgeroepen.
