Op de voorlaatste speeldag van het NK werd de avond in stijl besloten door theatergroep 't Barre Land. Margijn Bosch, Jorn Heijdenrijk en Czeslaw de Wijs brachten teksten van Multatuli uit diens eerste bundel Ideen (zo spelde Multatuli het zelf) over het voetlicht. Aforismen: 'Van de maan af bezien zijn we allen even groot'. Het eerste stuk uit Woutertje Pieterse. De voorstelling bouwde langzaam op van ernstig en geconcentreerd naar uitbundig en hilarisch. Iedereen was na afloop onder de indruk van het sprankelende taalgevoel van onze klassieke auteur. De jenever kan ook geholpen hebben. Multatuli was overigens zelf een groot schaakliefhebber, hij vond het een van de leukste dingen die hij in zijn leven had gedaan. Hij speelde vooral correspondentieschaak, zodat enkele partijen van zijn hand bewaard zijn gebleven. Het schijnt zelfs dat het laatste wat hij heeft opgeschreven een ... schaakzet is geweest. In het cultureel intermezzo hadden twee acteurs hun voorstelling en speelstijl al een beetje toegelicht. ' t Barre land heeft ooit Die Blendung van Elias Canetti gespeeld met daarin de schakende dwerg Fischerle. Wellicht tijd voor een herneming op een volgend NK?

Het cultureel intermezzo had vanmiddag dichter Alexis de Roode te gast. Onlangs verscheen zijn goed ontvangen vierde bundel 'Een Steen Openvouwen'. Hierin gaat de dichter vol goede bedoelingen op de actualiteit af, die zich minder transparant betoont dan gedacht, wat tot ironische wendingen leidt. Zoals de Roode zelf vertelde, het gaat in de bundel over machtsvragen en goed en kwaad en of dat altijd wel zo zwart/wit ligt. Het publiek kon -als schakers (?)- deze thematiek wel waarderen. Schaakcommentator Bottema vroeg zich zelfs af of er niet een betere definitie bestaat, namelijk die van sterkeren en zwakkeren (Nietzsche)? De dichter wist zich op innemende wijze uit dit morele moeras te redden door eenvoudig een laatste gedicht voor te lezen. Dat gaat over hoe hij zijn 'kerstmuis' doodt. Een fragment:

"Een land regeren is als een klein visje bakken, zei Lao Tse.

De muizen, ze monsteren ons uit de hoeken van de huizen.
Ze begrijpen ons niet, reusachtige naakte vogels.
Ze horen ons paren in krakende bedden.
Ze zien ons eten, bergen tegelijk."

Ondanks de regen, hebben de kinderen zich uitstekend vermaakt. De opkomst was prima met 40 deelnemers. 4 kwamen extra en 4 konden uiteindelijk niet.

Kinderen vermaken zich prima op de Jeugddag Op woensdag 28 juni vond op het terras van de Tolhuistuin in Amsterdam Noord de jeugddag plaats. De jeugddag is onderdeel van het NK Schaken. Aan de jeugddag namen 40 kinderen in de leeftijd van 6 t/m 11 jaar deel hoofdzakelijk afkomstig uit de directe omgeving van de scholen in Noord. De kinderen kregen schaakles op drie niveaus, deden schaakspelletjes zoals opdrachtschaak en condichess en speelden een toernooitje.
De trainers Robert Ris, Remco Hillebrandt, Frank Tijdeman, Niels van Dam en Hilke van den Berg moesten flink improviseren toen na een half uurtje de regen naar beneden kwam. De lessen konden gelukkig verder gaan onder de parasols. Het condichess moest wel even onderbroken worden. De kinderen hadden echter nergens last van en vermaakten zich prima. Toen het droog was kon ook nog het onderdeel schaaktikkertje worden uitgevoerd met de schaakhesjes op het 4 x 4 schaakbordje op het veld.
Alle deelnemers kregen na afloop allemaal een T-shirt met Rocky Chessy erop en een certificaat van de KNSB.
Zie de fotoserie Harry Gielen
Zie de fotoserie KNSB

Schaaklessen op de scholen in Noord
De jeugddag is een opstapje naar komend seizoen om schaak...

Voor dit cultureel intermezzo zetten we vanmiddag beeldend kunstenaar Ivon Drummen in het zonnetje. Ze stelt dit jaar al voor de vierde keer haar schaakgerelateerde werk tijdens het NK tentoon. Ditmaal is er een aparte hoek in de commentaarzaal waar je allerlei werk van haar hand vindt. Een erg uitnodigend groot spel met licht abstracte stukken van gebakken klei. Kleine speelse variaties op schaakbordjes. Een paar mensenkoppen, waarvan we hoorden dat ze eerst als portretstudies zijn begonnen, met een minieme pion als neus. Voor Drummen is het schaakbord met de vakken, de ruimte, de vormen, de man/vrouw elementen en de paarden een onuitputtelijke bron van inspiratie. Ze zegde toe dat als ze volgend jaar weer wordt uitgenodigd, ze met een schaakspel van papier wil gaan experimenteren. Voor de belangstellenden: veel van het tentoongestelde werk is nog te verkrijgen bij de kunstenares, kijk op haar website www.ivondrummen.nl.

Het tweede cultureel intermezzo ging over de inmiddels vergeten, jonggestorven schrijfster Laurie Langenbach. Langenbach debuteerde in 1977 met Geheime Liefde, een autobiografisch relaas van een onbeantwoorde liefde. De 'hij' waarop ze zich richt was niemand minder dan ... Jan Timman. Schrijver/journalist Rutger Vahl was te gast om iets te vertellen over de bundel met autobiografische teksten van Langenbach die hij heeft samengesteld en die onlangs bij de Arbeiderspers is verschenen. Hij vond veel van haar brieven en dagboeken terug toen hij aan zijn biografie van Wally Tax werkte, de aan de drugs en lager wal geraakte rockmuzikant waar Langenbach eind jaren 70 een relatie mee kreeg. Vahl is vooral onder de indruk van Langenbachs late brieven aan haar moeder, ze had een ongeneeslijke ziekte die ze via een guru in Japan probeerde te overwinnen, wat tot een pijnlijk vroege dood heeft geleid. Er was na afloop genoeg belangstelling voor het fraaie in de serie Privedomein verschenen boek: Brieven, dagboeken, en een Geheime Liefde. Er is bovendien een exemplaar verdwenen, mocht een bezoeker van het schaaktoernooi dat per ongeluk hebben meegenomen, we willen het best graag terug.

Tijdens het eerste cultureel intermezzo van dit NK gaven documentairemakers Thomas Doebele (regie) en Sjaak Vlaming (geluid) tekst en uitleg over De Stelling van Foreest. Deze documentaire volgt over een periode van ruim een jaar de Groningse familie van Foreest, die hun zes (!) kinderen helemaal zelf onderwijzen vanuit de gedachte dat op school de leergierigheid van kinderen te weinig gestimuleerd wordt. Een beetje zoals ooit bij de Polgars, hebben drie van hun kinderen zich tot groot schaaktalent ontwikkeld. De oudste zoon Jorden verdedigt momenteel zijn vorig jaar behaalde NK-titel bij de heren. In de film krijgt dat NK 2016 dan ook de nodige aandacht, naast Tata Steel en Hoogeveen. Het onderwerp maakt veel los en gaf zo al snel aanleiding tot vragen over hoe ver ouders mogen gaan in hun opvoeding. Net op dat moment verscheen vader van Foreest zelve in de expozaal en kon overal rustig op ingaan. Zoals regisseur Doebele benadrukte, de documentaire kiest geen partij, maar laat het aan de kijkers zelf over een oordeel te vellen. Maar onze maatschappij geeft een hoge prioriteit aan topsport en dan moeten kinderen in het geval van schaken eigenlijk al vanaf hun vierde serieus aan het werk. De Stelling van Foreest kende deze maandagavond 26 juni zijn televisie-premiere (2-doc) en werd ook live vertoond op groot scherm in de Tolhuistuin. De film is ook vertoond in het Filmmuseum, op loopafstand van het NK, en is daar morgen nog eenmalig te zien om 13,00 uur. Een aanrader voor alle schaakliefhebbers.